چاقی و اضافه وزن در کودکان و نوجوانان |
مشکلات اضافه وزن و چاقی در کودکان و نوجوانان |
عوامل خطرساز برای بیماریهای قلبی مثل کلسترول بالا و فشار خون بالا ، در کودکان یا نوجوانان چاق نسبت به همسالان غیرچاق خود بیشتر دیده می شود . تیپ ۲ دیابت که سابقاً در بالغین دیده می شد امروزه در کودکان و نوجوانان شیوع چشمگیری پیدا کرده است. چاقی و اضافه وزن با بوجود آمدن دیابت نوع ۲ رابطه نزدیک دارند . خطر چاقی و اضافه وزن بزرگسالی در کسانیکه در کودکی یا نوجوانی اضافه وزن داشته اند ۷۰ درصد بیشتر است . این خطر اگر پدر یا مادر فرد نیز دچار چاقی و اضافه وزن باشند بیشتر خواهد بود . بالغین چاق و دارای اضافه وزن در خطر بیشتری برای ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی ،دیابت نوع ۲ ، فشار خون بالا و بعضی از انواع سرطان خواهند بود . یکی از اثرات مهم داشتن اضافه وزن در کودکان ، کاهش اعتماد به نفس و گوشه گیری و دپرسیون در آنها است چرا که آنها مانند همسالان خود نمی توانند در بازیهای گروهی موفق باشند و حتی از سوی همسالان خود مورد تمسخر واقع می شوند . |
دلایل اضافه وزن و چاقی |
مسائل ژنتیکی و سبک زندگی و چگونگی تغذیه عوامل تعیین کننده وزن کودک هستند . نداشتن فعالیت بدنی کافی و الگوهای تغذیه ای نامناسب نقش اصلی در اضافه وزن کودک دارند . الگوی زندگی امروزی از فعالیت بدنی آدمها بسیار کاسته است . تلویزیون ، کامپیوتر ، بازیهای ویدوئویی ، جایگزین بازیهای کودکان و فعالیت بدنی آنها را شده است . |
تعیین مقدار اضافه وزن در کودکان و نوجوانان |
مراجعه به پزشکان و متخصصان تغذیه در جهت تعیین میزان اضافه وزن توصیه می شود . BMI یا شاخص توده بدنی با اندازه گیری قد و وزن محاسبه می شود وبا مقادیر جداول رشد باتوجه به سن وجنس کودک مقایسه می شود . |
توصیه های عمومی |
کودکان دارای اضافه وزن نیازمند حمایت های روانی خاصی از سوی والدینشان هستند ، آنها را می باید از اینکه دوستشان می دارید و مورد پذیرششان هستید چه چاق باشند چه نباشند مطمئن سازید . سعی کنید فرزند شما احساس تفاوت با دیگر فرزندانتان نکند بجای آنکه مستقیماً روی اضافه وزن او متمرکز شوید به تدریج با تغییر الگوی غذایی و فعالیت بدنی ، اضافه وزن او را اصلاح کنید . سعی کنید مدل خوبی برای فرزندتان باشید . فرزندتان قبل از هر چیز به سبک زندگی شما نگاه می کند . اگر عادات غذایی سالم داشته باشید و اهل ورزش باشید فرزندتان نیز از شما یاد خواهد گرفت . باید بدانید که یک هدف مناسب برای اصلاح اضافه وزن یک کودک حفظ وزن فعلی است تا به مرور زمان با افزایش قدی اضافه وزن او جبران شود . |
پیشنهاداتی برای فعالیت بدنی |
فعال و شاداب باشید . توصیه می شود که بزرگسالان حداقل روزی 30دقیقه و کودکان ۶۰دقیقه بدوند تا فعالیت بدنی متوسط داشته باشند . برای آنانکه می خواهند اضافه وزنشان را کاهش دهند یا از اضافه شدن وزنشان جلوگیری کنند فعالیت بدنی بیشتری توصیه می شود . خانواده ها می باید برای فعالیت بدنی افرادشان برنامه ای لذت بخش و قابل اجرا تهیه کنند . تا همه اعضای خانواده بدون غفلت به ورزش و شادی بپردازند . خانواده ها می باید محیط امن برای فرزندان و دوستانشان فراهم کنند تا بتواند با خیال راحت با هم بازی کنند . بازیهای دسته جمعی و نیز شنا و دوچرخه سواری و اسکیت توصیه می شود . خانواده ها می باید بر روی فعالیت های نشسته فرزندانشان نظارت داشته باشند .آنها می باید دیدن تلویزیون ، بازیهای کامپیوتری و ... را محدود کنند . تماشای تلویزیون را به روزی کمتر از ۲ ساعت محدود کنید . |
پیشنهاداتی برای رژیم غذایی سالم |
فرزندانتان را آموزش دهید به هنگام گرسنه شدن ، غذا بخورند و به آهستگی غذا بخورند . تا آنجا که ممکن است افراد خانواده سعی کنند با هم غذا بخورند . از اجبار کردن افراد خانواده به خوردن یک غذای خاص پرهیز کنید . مقدار چربی و کالری مصرفی را بدقت چک کنید . غذاهای پرچربی بدلیل کالری بالای چربی احتمال چاقی و بسیاری از بیماریها را زیاد می کند . هیچگاه برای فرزندانتان برنامه غذایی اجباری تعیین نکنید . از غذا و خوردنی ها به عنوان پاداش برای کودکانتان استفاده نکنید . منع غذا و خوردن را به عنوان تنبیه کودکتان بکار نبرید . کودکان می باید تشویق به خوردن آب و شیر شوند . بهتر است از سایر نوشیدنی ها بدلیل مواد افزودنی پرهیز شود . به آنچه به عنوان چاشت یا میان وعده می خورید دقت داشته باشید . چرا که همان حجم کم غذا اغلب اوقات بسیار پرکالری است وموجبات چاقی رافراهم میکند . یخچالتان را با غذاهای کم چرب، شیر کم چرب،میوه جات تازه پرکنید . اکثر نوشیدنی ها حاوی مقادیر زیادی شکر ، مواد افزودنی و رنگهای شیمیایی هستند و مواد مغذی چندانی ندارند . سعی کنید روزانه میوه جات و سبزیجات را به اندازه کافی مصرف کنید . از خوردن غذا به هنگام تماشای تلویزیون پرهیز کنید . صبحانه یک وعده غذایی مهم و شاید مهمترین وعده غذایی به شمار می رود . یک روز خوب با صبحانه خوب شروع می شود . داشتن صبحانه کافی وسالم به داشتن یک وزن متعادل و مناسب کمک زیادی می کند . |
اگر کودک شما اضافه وزن دارد |
بسیاری از کودکانی که اضافه وزن دارند از آنجا که در حال رشد هستند نیاز به کاهش وزن ندارند . اما می توان اضافه شدن وزن آنها را کنترل کرد تا با رشد قدی که دارند به وزن متعادلشان برسند . رژیم غذایی فرزندتان می باید از لحاظ مواد غذایی لازم برای رشد کودکتان کامل و مطمئن باشد . رژیم غذایی کودکتان باید سرشار از ویتامین ها ، پروتئین ها و مواد معدنی باشد . کاهش وزن تنها متوجه کم کردن مقدار کالری ( انرژی ) غذا است نه کم کردن مواد غذایی ضروری . حتی در مواردی که اضافه وزن زیاد است کاهش وزن می باید به تدریج صورت گیرد . تغییر شدید و ناگهانی رژیم غذایی یا استفاده از قرصها اصلاً توصیه نمی شود . اگر کاهش اضافه وزن تنها با تمرکز بر روی رژیم غذایی باشد اغلب اوقات ناموفق خواهد بود و بعد از مدتی دوباره دچار اضافه وزن خواهید شد . لازم است در کنار توجه به رژیم غذایی حتماً کودکتان را به فعالیت و بازی تشویق کنید . برای کنترل وزن همه عمر باید تلاش کنید . برنامه کاهش وزن در کودکان حتماً می باید زیر نظر پزشک صورت گیرد . |